Droogte: hoe ontstaat het?

Door klimaatverandering wisselen extreem droge en natte perioden elkaar sneller af. Met droogte bedoelen we, dat er een langere periode geen regen valt. Maar droogte is meer dan een tijdje geen regen. Ook verdamping, de mens, het landschap en de bodem spelen een rol bij het ontstaan van droogte.

Wat is droogte?

Er is droogte als er langere tijd geen of te weinig regen valt. Weinig water in beken, sloten en vennen. Te weinig vocht in de bodem voor wortels van bomen, planten en gewassen. En het grondwater zakt dieper weg. In de zomer is het meestal droger dan in de winter. Al zien we ook in droge zomers steeds vaker heftige buien.

Het KNMI houdt bij hoe droog het is. Ze berekenen daarvoor het neerslagtekort.  Hier zie je het actuele overzicht van het neerslagtekort in Nederland.

In deze 'KNMI droogtevideo' het antwoord op:

  1. Wanneer is er sprake van droogte?
  2. Hoe wordt droogte berekend?
  3. Waarom begint het droogteseizoen op 1 april?

Oorzaken

Verdamping

Bij zonnig weer met wind en hoge temperaturen verdampt water sneller. Verdamping van grondwater vindt vooral via alle planten en bomen plaats.

Mens

Het grondwaterpeil daalt ook door de mens. We pompen grondwater op voor kraanwater, industrieel gebruik en beregening. In droge perioden gebruiken we meer water.

Landschap

Delen van het Dommelgebied zijn gevoelig voor droogte. De grensstreek onder Tilburg en Eindhoven ligt een stuk hoger en is van nature gevoelig voor droogte. De waterpeilen in de beken reageren snel als het weinig regent. De regenbeken kennen geen bron, maar moeten het hebben van regen. In een paar droge dagen kan het peil decimeters zakken. Ook zijn deze gebieden sterk hellend, waardoor het regenwater sneller wegstroomt.

Bodem

De bodem in het gebied van Midden-Brabant bestaat vooral uit (poreuze) zandgrond. Water zakt er doorheen, als door een zeef. Zandkorrels houden moeilijk water vast.

Wie krijgt water en wie niet?

Houdt de droogte lang aan en dreigt een ernstig watertekort? Dan staat in de Waterwet wie als eerste water krijgt. Deze afspraken staan in de verdringingsreeks. Meer informatie over de verdringingsreeks staat op de website van Rijkswaterstaat. Of bekijk de animatie 'Waterverdeling bij langdurige droogte' .

Waterbeheer in Noord-Brabant

Weten hoe het waterbeheer in de provincie Noord-Brabant in elkaar zit? Kijk op de website van Ons Water.