Meer ruimte voor water: 1e fase Essche Stroom Bruggelaar afgerond
Woensdag 29 januari 2025 werd de eerste fase van het project Essche Stroom Bruggelaar feestelijk geopend. Meer dan 100 genodigden zagen hoe er tussen de Belversedijk in Haaren en Esch meer ruimte is gemaakt voor water, natuur en wandelplezier. Waterschap De Dommel werkt samen met partners aan een beekdal dat is opgewassen tegen droge periodes én tegen natte tijden.
Projectleider Hans Koekkoek vertelt trots over het werk: "We zijn in mei 2024 gestart bij de Belversedijk in Haaren. Hier komt de Rosep samen bij de Essche Stroom. De laatste paar honderd meter van de Rosep hebben we laten meanderen.

Nieuwe stuw met kanogoot vervangt oude betonnen stuw
Een ander belangrijk onderdeel uit het project is het verwijderen van de oude betonnen stuw bij Esch. Deze heeft plaats gemaakt voor een nieuwe stuw. De nieuwe stuw, die iets verderop ligt, is een stuk minder zichtbaar. Het is geen hoog bouwwerk meer, maar het is een soort drempel in het water. En het heeft ook een kanogoot: Een glijbaan voor avontuurlijke kanoërs.”

Vispassage
Langs de nieuwe stuw ligt een natuurlijke vispassage. Een stuw vormt een hindernis in de beek, dat is lastig voor vissen. Ze willen tegen de stroom in zwemmen. Door de kronkelende vispassage kunnen ze nu om de stuw heen zwemmen. De vispassage ligt op grond van Brabants Landschap. Dit draagt bij aan hun natuurdoelen. Het zorgt voor een betere leefomgeving voor planten en dieren in en rond het water.

Wandelbrug maakt ommetje weer mogelijk
Vlak bij de nieuwe stuw ligt er ook een nieuwe brug voor voetgangers over de Essche Stroom. Hierdoor kunnen wandelaars het water oversteken, een ommetje maken en genieten van een prachtige route.

Romeinse vondsten krijgen een plek
De brug is extra bijzonder door de acht panelen met afbeeldingen van Romeinse grafvondsten, zoals een kelk en een schaal. Deze verwijzen naar de opgravingen uit de jaren 50 'van de vorige eeuw in Esch. De brug is onderdeel van een Romeinse wandelroute, die nog in ontwikkeling is. Dit is een initiatief van Heemkundekring De Kleine Meijerij en Platform Esch Perspectief.
De acht panelen werden gisteren in een waterig zonnetje onthuld. Ook door de dochter van Lia Martinali, een kunstenares uit Esch, die helaas is overleden in 2021. Martinali heeft het plan voor de Romeinse wandeling bedacht.
Vincent Lokin, dagelijks bestuurslid van Waterschap De Dommel, knipte het lintje van de wandelbrug door waarmee deze officieel geopend is. Dit deed hij samen met wethouder Désiré van Laarhoven van de gemeente Boxtel.

Wethouder van Laarhoven: “We vinden het belangrijk dat de natuur in onze gemeente de ruimte krijgt. Om nu en in de toekomst klimaatrobuust te zijn met een veilige en gezonde omgeving voor onze inwoners. Wij dragen er daarom graag aan bij om geschiedenis, cultuur en natuur te verbinden via de wandelbrug en de Romeinse route die er gaat komen.”
Volgende fase: een nog natuurlijker beekdal
Hans Koekkoek: “We zijn nog niet klaar. Het project Essche Stroom Bruggelaar bestaat uit meer fases. In de volgende fase dempen we over vijf kilometer de rechte loop van de Essche Stroom en krijgt de beek weer haar natuurlijke kronkels terug. Door deze meanders en flauwe oevers ontstaat er een afwisselend landschap met natte en droge plekken. Dit draagt bij aan een klimaatbestendig beekdal.”
Samenwerking
Het project is mogelijk gemaakt met financiering van provincie Noord-Brabant en Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling, de gemeente Boxtel, gemeente Oisterwijk, Brabants Landschap en Heemkundekring De Kleine Meijerij. De uitvoering was in handen van aannemerscombinatie Ploegam - Den Ouden en Royal HaskoningDHV verzorgde het advies en toezicht.
Meer informatie is te vinden op: www.dommel.nl/bruggelaar