Nog steeds last van twee extreem natte jaren
De grondwaterstanden zijn nog steeds overal hoog tot zeer hoog voor de tijd van het jaar. In 2023/2024 viel bijna de hoeveelheid regen die hoort bij een regenwoud. Omdat grondwater maar heel langzaam wegstroomt, is het overal nog steeds erg nat. Alleen een langere periode van droogte kan hier verandering in brengen.
Extreem lange natte periode
Op dit moment hebben we nog steeds last van de lange natte periode die al in 2023 begon. Dat was een extreem nat jaar. Er viel ongeveer 1110 tot 1220 mm regen in het gebied van Waterschap De Dommel waar er normaal zo'n 800 mm in een jaar valt. Door het natte najaar en het hoogwater tijdens de kerst was het eind 2023 overal kletsnat.
Geen droge maanden
In 2024 viel het gehele jaar elke maand meer regen dan gemiddeld. We hebben afgelopen jaar dus geen droge maanden gehad. Mei was de meest extreme maand. Er is in de hele maand mei ongeveer 181 mm neerslag gevallen, dit is ver boven de maximale neerslag voor mei sinds 1984 (110 mm). Door deze enorme hoeveelheid regen zonder lange droge periodes zijn de grondwaterstanden nog altijd heel hoog.
| Jaar | gevallen hoeveelheid neerslag [mm] | Meer dan gemiddelde (800mm) [mm] |
| 2018 | 630 | -170 |
| 2019 | 707 | -93 |
| 2020 | 685 | -115 |
| 2021 | 822 | 22 |
| 2022 | 635 | -165 |
| 2023 | 1180 | 380 |
| 2024 | 1140 | 340 |
Tijdelijke maatregelen de Kempen niet verlengd
Het bestuur van Waterschap De Dommel koos in oktober 2024 voor extra tijdelijke maatregelen in de Kempen na een lange periode van grote wateroverlast in dat gebied. Eén van die maatregelen was intensiever maaien waar dat volgens wet en regels mag. En het laag laten staan van de stuwen in beken en sloten op plekken waar dat nodig was. Deze tijdelijke maatregelen worden niet verlengd. “Extra maaien is niet aan de orde, omdat er nu nog niets groeit in de sloten en beken. En ons beleid is dat we het hele jaar door water vasthouden, tenzij de omstandigheden dit niet toe laten. Dat laatste is al bijna twee jaar het geval”, licht Bas Peeters, bestuurder bij Waterschap De Dommel het besluit toe om de maatregelen niet te verlengen. “Er is ook nog nooit zoveel maanden achter elkaar meer dan gemiddeld water afgevoerd.”
Slechts 8 droge weken in 2024
Om te laten zien hoe uitzonderlijk veel neerslag is gevallen afgelopen jaar, vergelijken we de hoeveelheid neerslag van 2024 (blauwe lijn) met de neerslag van afgelopen jaren. 1998 was eerder het natste jaar ooit gemeten bij het KNMI (sinds 1901) met 1013 mm neerslag. In 2023 is dit record verbroken met 1180mm en in 2024 bleven we hier net onder (1140mm).
Opvallend is dat de blauwe lijn (neerslag 2024) het gehele jaar vrij recht omhoog gaat met weinig vlakke stukken (aangesloten droge periodes). In de winter is dat niet bijzonder, maar zeker in het voorjaar en in de zomer zijn er in de andere jaren lange periodes van droogte te zien die de totale hoeveelheid neerslag wat onderdrukken. De langste droge periode in 2024 was 12 aaneengesloten dagen in november. Daarnaast waren er slechts acht droge weken in 2024. In 2023 hadden we een aaneengesloten droge periode van 39 dagen.
Kans op droogte klein
Voor het zakken van de grondwaterstanden is nu een langere droge periode nodig met minder dan gemiddelde neerslag. In januari en februari heeft het gemiddeld geregend voor de tijd van het jaar. Bas Peeters: "De kans dat er op 1 april sprake zal zijn van droogte lijkt hierdoor erg klein. Het risico dat sommige landbouwpercelen tegen die tijd nog slecht begaanbaar zijn door de hoge grondwaterstanden is op dit moment groter".
Voor meer informatie over de waterstanden: https://www.dommel.nl/grondwaterstanden-actuele-situatie