Opwettense watermolen

Watermolens zijn belangrijke knooppunten in ons watersysteem. Een molenpeil geeft aan hoe hoog of hoe laag het waterpeil bij de molen mag zijn. Samen met de molenaar bepalen we een peil dat goed is voor de molen als ook voor de omgeving. Er moet voldoende water zijn om de molen te laten draaien en we willen voldoende water voor het beekdal van de Kleine Dommel. Bij de Opwettense watermolen stellen we in 2023 een nieuw molenpeil vast. Met het nieuwe peil zijn we beter in staat om water langer vast te houden in het gebied. In 2025 vernieuwen we de stuw bij de molen. Zodat deze het waterpeil beter kan sturen. We zorgen er direct voor dat de stuw ook vispasseerbaar wordt. Er komt een vislift naast de stuw.

Actueel

Nieuwsbrief

Wil je op de hoogte blijven van het project? 
Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief Opwettense watermolen

Nieuw molenpeil

Het is belangrijk dat de Watermolen van Opwetten goed kan draaien. Daarom bepalen we samen met de molenaar het goede waterpeil waarop de molen blijft werken. Daarnaast kijken we ook naar het beekdal van de Kleine Dommel. We willen niet dat het beekdal verdroogt. Omdat het klimaat verandert, krijgen we meer en hevigere buien en langere perioden van droogte. Daarom zoeken we naar klimaatrobuuste oplossingen. Met het nieuwe molenpeil voorkomen we dat het water te snel uit het gebied weg stroomt. We zorgen dat we water langer kunnen vasthouden. Hiermee gaan we verdroging tegen.

Opknappen stuw

In de Kleine Dommel bij de watermolen staat een oude stuw die het waterpeil regelt. De stuw is ongeveer 75 jaar oud en is lastig in te stellen. We gaan de stuw opknappen en vernieuwen, zodat deze het waterpeil beter kan sturen. We zorgen er dan direct voor dat de stuw ook vispasseerbaar wordt. Dit doen we met een vislift. De vislift kun je vergelijken met een wenteltrap onder water, waardoor vissen het hoogteverschil van de stuw kunnen overbruggen. Doordat de vislift stuurbaar is op stroomsnelheid, is deze geschikt voor alle vissoorten. Bijzonder is dat een camera in de lift de verschillende vissen herkent en deze ook op beeld vastlegt.

Voorbeeld vislift, bij de Reusel in Baarschot

Erfgoed

De watermolen van Opwetten is een rijksmonument. Bij het aanpassen van de stuw houden we rekening met dit monumentale karakter en het gebied er om heen. Samen met de Molenstichting Noord Brabant heeft het waterschap een visie gemaakt over het watermolenlandschap. In deze visie staan aanknopingspunten hoe we zorgvuldig met dit prachtige erfgoed om kunnen gaan.

Planning

In november 2023 is het nieuwe molenpeil vastgesteld door het dagelijks bestuur van Waterschap De Dommel. Het opknappen en aanpassen van de stuw staat gepland voor 2025.

  1. Afgerond: 16 mei 2023

    Inloopbijeenkomst nieuw molenpeil Opwettense watermolen
     

  2. Afgerond: september/oktober 2023

    Het dagelijks bestuur van Waterschap De Dommel heeft op 5 september 2023 het ontwerp molenpeilbesluit vastgesteld.
    Het ontwerp molenpeilbesluit lag ter inzage van 11 september  t/m 22 oktober 2023

    Er zijn geen bezwaren gemaakt tegen het voorgestelde molenpeilbesluit

  3. Afgerond: november 2023 - januari 2024

    Het algemeen bestuur van Waterschap De Dommel heeft op 29 november 2023 het nieuwe molenpeilbesluit vastgesteld.
    Het definitief molenpeilbesluit lag ter inzage van 1 december 2023 t/m 12 januari 2024.

    Er zijn geen bezwaren ingediend op het defintief molenpeilbesluit 

  4. Nog te doen: 2025

    Onderhoud, vernieuwen en vispasseerbaar maken van stuw

Opwettense watermolen

De Opwettense watermolen is van oorsprong een graan- en oliemolen met twee raderen. Het is van de oudste molens in het Dommeldal. We denken dat de molen er al in de 11e eeuw stond. Het eeuwenoude toponiem ‘wetten’ verwijst naar het natte karakter van het dal. Vrij vertaald betekent ‘’Opwetten’’ de bovenstrooms gelegen natte beemden. Vincent van Gogh woonde zo’n 135 jaar geleden in Nuenen en kwam vaak bij de molen met het grootste waterrad van Nederland. Hij maakt er een olieverfschilderij van: de Watermolen te Opwetten. 

Meer informatie

Heb je misschien nog vragen, dan kun je contact opnemen met Hans Koekkoek (projectleider) via email hkoekkoek@dommel.nl of tel: 0411-618618

Samenwerking en financiering

Waterschap De Dommel voert het project uit in afstemming met de gemeenten Nuenen en Eindhoven. Voor het uitvoeren ontvangen we een financiële bijdrage van de Provincie Noord-Brabant en het Project Erfgoeddeal Watermolenlandschappen en Klimaatadaptatie.