Natte kelder: wat nu?
Als het veel en lang regent, stijgt de grondwaterstand. Een hoge grondwaterstand kan leiden tot water in kelders en kruipruimtes. In het najaar van 2023 en het voorjaar van 2024 gebeurde dat op veel plekken in Nederland. Het grondwater stond nooit eerder zó hoog. Daarom hadden sommige mensen voor het eerst een natte kelder. Hoe werkt dit en wat kun je doen?
Waarom is mijn kelder nat?
Er kunnen verschillende oorzaken zijn. We leggen de meest voorkomende oorzaken uit.
Hoog grondwater
Sijpelt het water door de keldervloer of –muur naar binnen? Staat er een laagje water? Blijft de muur vochtig? Dan is de kelder niet (meer) waterdicht. Muren en vloeren kunnen poreus zijn.
Het grondwater komt dan door de gronddruk via de vloer of muur naar binnen. Duurt de natte periode lang, dan wordt de kans hierop groter. De bodem zit door alle regen helemaal vol met water.
Water van buiten
Stroomt water van buiten door het kelderraam of een andere opening de kelder in? Staat er ook veel water op straat en rond het huis? Dan kan mogelijk de gemeentelijke riolering de vele regen tijdelijk niet meer aan. Of een sloot of beek in jouw omgeving overstroomde. Dan komt de wateroverlast vooral door oppervlaktewater.
Lekkage
Hebben je buren geen natte kelder of kruipruimte en is het buiten niet kletsnat? Onderzoek dan of er lekkages zijn.
Oorzaak onderzoeken
Het is verstandig om de oorzaak van water in de kelder of kruipruimte te achterhalen. Ga zelf op onderzoek uit of schakel de hulp in van een gespecialiseerd bedrijf.
- Woon je in een huurwoning? Meld de overlast dan bij de verhuurder.
Hoe werkt het grondwaterpeil?
Eén flinke regenbui zorgt niet meteen voor grondwater in je kelder. Regenwater heeft de tijd nodig om in de grond te trekken en het grondwater aan te vullen. De bodem werkt van nature als een spons, die water opneemt en afgeeft. Maar als het veel en lang regent, raakt de bodem verzadigd met water. De spons is dan vol. Dan stijgt de grondwaterstand. Op plekken die laag liggen in het landschap kan het grondwater dan soms zelfs tot op het maaiveld komen. Alle regen die daar nog bovenop valt, komt heel snel terecht in de (volle) sloot of beek.
In de winter staat het grondwater altijd hoger dan in de zomer. Dat is de natuur. In het vroege voorjaar zakt het grondwater. Hoe droger en warmer het wordt, hoe sneller het grondwater zakt. Het water in de kelder of kruipruimte zakt mee en zal verdwijnen.
Grondwater laat zich niet begrenzen. Het grondwater wordt aangevuld vanuit alle plekken waar regen in de bodem kan trekken. Het probleem van water in je kelder kan zomaar vaker voorkomen nu het klimaat verandert. Winters met langere periodes van regen gaan we vaker meemaken. Net als erg natte of juist droge zomers.
Grondwaterpeil niet stuurbaar
Als waterschap zijn we verantwoordelijk voor een goede werking van het oppervlaktewatersysteem. Met oppervlaktewater bedoelen we het water in beken en sloten. We bepalen de oppervlaktewaterpeilen in Midden-Brabant. Op deze oppervlaktewaterpeilen kunnen we sturen met stuwen. En door een beek wel of niet te maaien.
Wat we veel moeilijker kunnen sturen, is het grondwaterpeil. We kunnen het grondwater aanvullen door water langer vast te houden, zodat het in de grond kan trekken. Het grondwaterpeil laten zakken, is lastiger dan het grondwaterpeil laten stijgen. Je kunt geen zogenaamde stop uit de badkuip trekken om grondwater af te voeren. Afvoeren van grondwater is een heel langzaam proces dat we nauwelijks kunnen versnellen.
Er staat water in mijn kelder, wat kan ik nu doen?
Het is altijd verstandig om eerst de schade te beperken waar dat lukt.
- Zorg er als eerste voor dat de stroom uitgeschakeld is. Op die manier loop je geen risico wanneer stopcontacten nat worden. Lukt dit niet en is er kans op kortsluiting of brand? Bel dan de brandweer 0900-0904.
- Haal waardevolle spullen uit de kelder. Het beste is natuurlijk om de kelder leeg te ruimen. Kan dat niet? Zet dan de overige spullen van de grond, zodat ze niet nat worden.
- Probeer als het kan te voorkomen dat er nog meer water naar binnen stroomt, bijvoorbeeld door zandzakken neer te leggen.
- Ventileer de ruimte zo goed mogelijk om schimmels tegen te gaan.
- Met een dompelpomp kun je het water uit je kelder pompen. Herhaal dat zo vaak als nodig is. Voer het weggepompte water af via de afvoer in huis of via het riool. Leg de afvoerslang niet buiten, want dan zakt het water weer meteen naar het grondwater. Dat is letterlijk dweilen met de kraan open.
Bekijk intussen wat de oorzaak zou kunnen zijn. Zie ook ‘Waarom is mijn kelder nat?’ voor een overzicht van verschillende situaties.
Wat kan ik doen om water in mijn kelder te voorkomen?
Om terugkerende wateroverlast in je kelder tegen te gaan, kun je je kelder het beste waterdicht maken. Daar zijn allerlei manieren voor: van waterafstotende verf tot het dichten van tocht- en ventilatiekieren. Schakel de hulp in van een professioneel bedrijf. Zij kunnen inschatten welke maatregel het beste werkt in jouw kelder. Pas als je kelder helemaal droog is, kun je stappen nemen om je kelder waterdicht te maken.
Het probleem van water in je kelder kan zomaar vaker voorkomen nu het klimaat verandert. Winters met langere periodes van regen gaan we vaker meemaken. Net als erg natte of juist droge zomers. Het is daarom slim om je kelder waterdicht te maken. Zeker als je in de natte jaren 2023 en 2024 ook water in je kelder had.
Wie is er verantwoordelijk voor het herstel en de kosten?
Het is natuurlijk ontzettend vervelend als je schade hebt aan je woning door water in je kelder. Toch ben je als woningeigenaar bijna altijd zelf verantwoordelijk voor het waterdicht maken van je kelder of kruipruimte. Net als bij het dak van je huis: als je dak lekt, los je dit in principe zelf op. Huur je jouw woning? Overleg dan met je verhuurder over het herstel en de kosten. Ben je de eigenaar van de woning en wil je schade door water in je kelder melden? Neem dan contact op met de verzekeraar van je Inboedel- en Opstalverzekering.