Plaagsoorten bestrijden
In het Dommelgebied komen verschillende plant- en diersoorten voor die zorgen voor overlast. Deze soorten noemen we plaagsoorten of 'exoten'. Dit zijn planten en dieren die van nature niet in ons land voorkomen. Ze zijn moeilijk te bestrijden en zorgen voor een hoop problemen. We doen ons uiterste best om deze planten en dieren te weren uit het Dommelgebied. Alleen samen kunnen we de plaagsoorten bestrijden, omdat de plant zich ook buiten ons gebied kan verspreiden.
Het probleem met plaagsoorten
Plaagsoorten zijn exotische planten die zorgen voor een hoop problemen. Zo ontwricht de Japanse duizendknoop wegen en funderingen. Ook groeit de Grote Waternavel met gemak een hele beek dicht. Hierdoor kun je niet zien waar het water begint en dat zorgt voor onveilige situaties. Ook remt hierdoor de aanvoer en afvoer van water. Daarnaast zijn exotische plantensoorten slecht voor de biodiversiteit, omdat ze Nederlandse planten verdringen.
Lees hieronder meer over:
Japanse duizendknoop
Je herkent de Japanse duizendknoop aan het frisgroene, grote blad. Ook zie je knopen op de stengel, waaraan de plant zijn naam dankt. In het voorjaar heeft de plant rode nerven. Van augustus tot oktober heeft de plant kleine, witte bloemen die in trossen groeien. De bladeren staan om en om op de stengel en hebben rode vlekjes. De stengel is hol van binnen, bamboe-achtig en kan wel 6 meter hoog worden.
Verspreiding van de Japanse duizendknoop
De Japanse duizendknoop verspreidt zich al een paar jaar razendsnel in Nederland. De plant komt uit Oost-Azië. De Japanse duizendknoop wordt vaak gezien langs slootkanten, in parken en tuinen en langs wegbermen. Hij verspreidt zich vooral via de wortels. In de winter sterft de plant boven de grond af. In het voorjaar groeit de plant weer flink. Als de plant ergens zit, is deze heel moeilijk weg te krijgen.
Problemen door de Japanse duizendknoop
De Japanse duizendknoop heeft een uitgebreid wortelstelsel dat een paar meter de grond in gaat. De wortels lopen snel uit en kunnen oevers, wegen en funderingen ontwrichten. Daarnaast overwoekert de Japanse duizendknoop zonder moeite andere planten. Om te voorkomen dat de plant in het voorjaar weer groeit, moeten de wortels helemaal verwijderd worden. Bij het maaien van beken en sloten verspreiden wortels en stukken stengels makkelijk via het water. Het kleinste stukje wortel of stengel dat achterblijft, kan weer uitgroeien tot een nieuwe plant.
Bestrijden van Japanse duizendknoop
Op dit moment testen wij nog de meest effectieve manier waarop we de Japanse duizendknoop kunnen bestrijden. Eén manier om de duizendknoop de bestrijden, is door de planten te elektrocuteren, zoals op de foto te zien is. Dit apparaat stuurt een elektrische lading door de gehele plant, inclusief de wortel, waarna deze afsterft. Dit moet meerdere malen worden gedaan. Er zijn ook andere manieren om de Japanse duizendknoop te bestrijden. Zoals uitgegraven of zeven en de plantenresten afvoeren naar een verwerker en bevriezen.
Grote waternavel
De Grote waternavel is een plant die voor een deel boven het water uitsteekt. Je herkent de plant aan het brede, niervormige blad. Het blad heeft een doorsnede van 4 tot 10 centimeter. De bladeren zijn aan de bladsteel ingesneden en de bladrand heeft een lichte kartelrand. De plant wortelt in de oever en/of de bodem en vormt van daaruit meterslange, drijvende uitlopers. In het begin lijkt de Grote waternavel op de gewone waternavel. De bladeren en stengels van de gewone waternavel blijven alleen veel kleiner.
Verspreiding van de Grote waternavel
De Grote waternavel komt uit Zuid-Amerika. De plant is als vijverplant naar Nederland gehaald. Vanaf de jaren negentig heeft de plant zich snel verspreid. Nu is de verkoop van de Grote waternavel verboden. De plant komt voor in voedselrijk (troebel), stilstaand tot zwak stromend water. Vooral in brede beken en sloten komt de grote waternavel voor. In voedselarm (helder) water komt de plant minder voor.
Problemen door de grote waternavel
Met zomerse temperaturen en voldoende voedingsstoffen in het water kan de grote waternavel enorm groeien. Binnen een paar dagen kan de plant meterslang worden. Zo worden drijvende matten gevormd van decimeters dik. En dit zorgt voor problemen. Licht en zuurstof kan niet meer doordringen in het water, waardoor ondergedoken waterplanten doodgaan. De drijvende matten hebben een remmend effect op de aanvoer en afvoer van water. Ook vormen ze een hindernis voor vissen en kano's. Er kunnen onveilige situaties ontstaan, omdat onduidelijk is waar het water begint.
Bestrijden van Grote waternavel
We testen om de meest effectieve manier te vinden waarop we de Grote waternavel kunnen bestrijden. Op dit moment testen we in Oirschot een nieuwe methode: bevriezing. We bevriezen de planten op de plek waar ze geworteld zijn; aan de oever. Dit doen we met een mat met daaronder koude koolzuurkorrels. Met een temperatuur van min 72 graden celsius. De celstructuur wordt door de kou definitief verwoest, maar er zijn geen schadelijke gevolgen voor andere flora en fauna.
Voor dit experiment werken we samen met drie Brabantse waterschappen - Aa en Maas, Brabantse Delta en Rivierenland.
Ook bestrijden we de Grote waternavel vanuit de maaiboot. We trekken de plant met een riek los. De plant wordt niet gemaaid, omdat zo kleine stekjes kunnen ontstaan die moeilijk weg te halen zijn. De losse planten worden uit het water gehaald.
Wat kun je zelf doen?
Alleen samen kunnen we de plaagsoorten bestrijden, omdat ze ook kunnen groeien buiten ons gebied. Je kunt ons helpen te voorkomen dat er meer plagen in en bij ons water komen.
Breng de Grote waternavel niet naar de natuur, maar naar de milieustraat of in de groene container. De Japanse duizendknoop mag alleen in de grijze container.